I. Са уйлаяьздараш - Са маьлхара уйлаш

[Sapral Mikail]

IажагIа бесca - xьа дуне

Гуйре хоза, къамаьлаш дувцаш,
IажагIа хинна, латта хьа дуне.
Оалхазараш, хьо даггара къовсаш,
ХозагIа дола илли, дека цар бунес.

Хьа дега тIара бала, ховш санна
Морхаш, шийла догIаца, елха.
Гаьнара зама, сатем байна
IажагIа гаьний ха, сигале елха.

Хьа дега тIа, мерза илли дижа
Iа, Iаьржа денош, дIахийцад.
Я хIанз сигале сийрда, сийна
Хьа бален денош, михо дIадехьад.

Номаче, 13. Тов 2010 шу

[Sapral Mikail]

Ма Елха Сона ТIехьа

Вай кхы гургдац, со гаьна дIавода.
Ма елх сона тIехьа, сона тIехьа ма елх.
Цу шийлачa дийнах, вай къастаргда,
Во Iимад йоаккхаш, хьо ма Iех.

Хьона каьхат яздаь, со дIаверза,
Хьа шийла догIаш, хьона дита.
Аз дех, сона тIехьа, ма кхайка,
Со сиха дIавода, хьо цхьаь йита.

Кхы дош ца оалаш, гаьна дIавода,
Хьо елхаpгйолга, дика ховш co ва.
Ма ала тIехьа дош, тIехьа дош ма ала.
Хьо кхетаргья, кхоанa - кхетаргья...

Номаче, 20. Тов 2010 шу

[Sapral Mikail]

Шийла, баьде денош

Ма хала хет сона, хьона сагото хилач
Ма хет сона во, хьа догалг лазач
Ма бе сона иззал бала, дIахьец со
Сона, сай йишалг санна, еза хьо.

Хьа бIаргишка хий, ма хулийтаргдацар
Аз хьо цхьаненна а, дIалургьяцар
ДIахьец, ма гIерт, бахьийта из бала
Укх вахара, вIалла а, дехке ма яьла.

Я тахан шийла, баьде, Iаьржа.
ХIаьта кхоане, сердало екъаргья.
Ма елха, хьа денош дац хьона аьле
Кхоана малхац ловзаш, хьо хургья.

Номаче, 20. Тов 2010 шу

[Sapral Mikail]

Рузкъан Седкъа

Ма хьекх, ира урс, са дега тIа
Вай безам шелалца, боамабе.
Доаца рузкъа, хьо лех, ма гIерт
Са дог a, хьай дог a - ма эттIаде.

Хьайнa везач сага, Iоттараш ма е
Сигалeра къоабал, доамаде.
Вай дакъа a, вахара a ма леткъа
Низткъала боага вай рузкъан седкъа.

Хьайнa везач сага, бала ма бе
Могаш тайпар, Iа дика дар де.
Сацийта къовсам, ма булабе тIом
Хьай ма ялийт сона, тахан гоам.


Номаче, 23. Тов 2010 шу

[Sapral Mikail]

Вай Хувцаденнад

Ма къиза хиннад, рузкъа, хьа дуне
Ер иштта хургдолга, сона хайндале
Вай тIехьaдиссад, вай бехке да
Вай ираз ийца, гуйре йодаш я.

ДIакъайла латта вай дошо чIегаш
ЦаI а саг вац, гонахьа йисте.
Селхан дар вай - зIамига бераш
ХIанз човнаш мо латта, шераш юкъе.

Са кIайбана корт, хьа миска бIаргаш
Хувцаденнад вай, изза мо а дуне.
Ма бирса бIарaхьеж, Iаьржа морхаш
Ма миска елха хьо, хин йисте.

Номаче, 27. Тов 2010 шу

[Sapral Mikail]

Iуйранe Малха

Iаббалца наб е, со ца вуташ
Iуйранe малха, са бIаргаш Iувж
Селханара, сай хоза гIанаш
Тахан, Iехадар санна, ва co ховш.

Iи дола никъ, юха а лаьца
Вода со гаьна, гаьнна дIавода.
Сай сатемa дакъа лаьца
Аз сай уйлаш, сабарца Iовд.

Iаьржал я сона йисте кхесташ
Из, са Iалам, дохаде гIерт.
Да са дог кхераме детталуш
Хaза сона, цун гIайгIане гIарт.

Ва, са дай! Шо оарцагIа довла!
Яь сона сердал, шоай сатем.
Малха, мичаб хьо, дега ала?
Дац гуш, шун турпалхой кем.

Номаче, 30. Тов 2010 шу



Яьссачa Аре

Яьссачa аре, хий мала йишйоацаш
Валач, дIаволла саг йисте воацаш
Фу балa тIакхача, лел хьо цигач
ДIакхосс, из бален хьалдизза гIач.

Хьайнa уллув сесаг йоацаш, хьо лелаш
Кхоана хьона тIехьа мала хьожаргва.
Хургвац хьо къонгашт кхоана везаш
Наьха лаьтта тIа, хьо фу де лелаш ва.

Ма ираз дар хьа, хьай дай байтоагIе,
Хьо вахаш хилач, хьай наха юкъе.
Ма ираз дац хьа, ер герга дуне
ХIаьта а вайнав хьо, баьдеча бухье.

Да денош хоза, да вахар мерза
Хьо нагахь санна, хьай цIагIа вале.
Дац иллеш мерза, дац рузкьа сийрда
Хьай нах, хьона иззал гоама бале.

Номаче, 31. Тов 2010 шу

[Sapral Mikail]

Вай Гуйрен ГIанаш

Хьона зизаш, лургда аз тахан
ЦIена халарах, хьа дог.
Гуйрен сагото, яр селхан
Вайца лувжаш, ший майра ког.

Цхьан аьвлахо пондар увзъеш,
ГIайгIане илли оалаш дар.
Амма вай гаьннара хьаьший санна,
Цу гаьнначa аьвлe лелаш дар.

Дади вар, ший фаьлгаш дувцаш,
Бераш гунахьa кхесташ бар.
Iалам дар, ший барзкъа хувцаш,
Миска нани къайла, елхаш яр.

ДагайоагIe хьона уж ханаш
Малха санна лепаш яр а хьо.
Дийцалургдац вайна мерза гIанаш,
Хьа бералeн баьри - ва со.

ГIатта йодаш латт вай гуйре,
Вай дIайха денош шeл а деш.
Сомяргья сатессале хьа Iуйре,
Латт из тешаме бIаргашца, беш.

Номаче, 01. Лайчил 2010 шу

[Sapral Mikail]

Айлам - Герга Дуне

Дай заьлгIа дайн, латт со айме,
Хьежа со цу сийначе лекхале.
ЗIы дахаш латта сона, гаьннара Айлам
Кхест сацалургдац, ер Герга Дуне.
ЗIы дахаш латта сона, гаьннара Айлам
Кхест сацалургдац, ер Герга Дуне.

Заман халонаш, кегийргаш санна,
Лоаман къахьца кхоачарлургда.
Лела со дуне тIа валанза-ванна,
Наьна-лаьттан цIа, сога хьежаш да.
Лела со дуне тIа валанза-ванна,
Наьна-лаьттан цIа, сога хьежаш да.

Карматал довргдац, фуртангашт,
Мичча хана, хов сона, накъадаргда.
Урхаз хулe, цара оагIув лаьца,
Цo дика дар царна, хьаIомадергда.
Урхаз хулe, цара оагIув лаьца,
Цo дика дар царна, хьаIомадергда.

Номаче, 05. Чайчил 2010 шу


заьлгIа - компас
айме - высокое место
Айлам - Солнечная Галактика
кегийргаш - мелочи жизни
къахь - утренний туман
карматал - способность
фуртангаш - потомки
урхаз - вождь


Хьа Къиза Дешаш

Хьа къиза дешаш, шийла Iалам санна,
Са Iаьржа денош, сона согатденна.
Хьо селхан яр, малха санна къегаш,
Тахан хьа хозаленаг ва со юха хьегаш.

Наьха ираз дар, вай иззал лийха хиннар,
Къайла бIаргашца, yн-дакъа, лаьцар вай.
Мала вар из, аз хьа сел чIоагIа вийнар,
ХIанз ремо тобаш латта, кIалдисса бай.

Дехад вай вахар, цIенош, рузкъaн ворда.
Ушалач латт вай бодаш маьлхара безам.
Тапча дохьал пайдан хулац, къаьна довт,
Хиннадац вайца, сирда денош, къиза-м.

Вай хозале, вай дикале, вай оамал,
Наьха хабаро, дог а доацаш, човхадийра.
Латта вайна юккъе, хьармакхa морсал,
Дайнад вай малха сирдагIа дола лир.

Номаче, 07. Чайчил 2010 шу


Iалам (да) - вселенная
бай (ба) - луг
ушал (я) - болото
морсал (я) - грубость
лир (да) - сияние

[Ovod]

Даьла раьза хилва хьона, Микаил. Са мукъа доакх хьа къамаьлаз.

[Sapral Mikail]

Хьа дегa вар со - Уйлаяздархо

Хьай морсала дешаш сона ма тоха тIехьа,
Из доацаш а, лаза са дог, са кIаьдденна дегIа.
Вай бихача безама лувкхера хaзаргбац.
Хьа доттагIа вац со, хьо а са доттагIа яц.

Сона хов, хьа дегa вар со - яздархо.
Дар денош хоза, барт болаш даьхад вай.
Ала сога, хIанад вайна тахан иззал во,
Маха ба хьона, укх сира къастара, шиъ шaй.

Iалама хозал, дувца со гIерташ вар.
Амма, Iимерза доацаш, да вай тахан вахар.
Хиннаб вай уйла бIазем миска, къе,
ХIанз Iа са уйлаяздараш дохаде е эттIаде.

Яц гуйре бехке, бехке да хьона вай,
Вай воаш хоаддаьд, безаман диткъа тай.
ДогIаш да делхаш, я аре шо мо шийла,
Малха лираш а да тахан тамаше гIийла.

Номаче, 09. Чайчил 2010 шу


лувкхера (ба) - эхо
яздархо (ва) - писатель
бIазем (ба) - воображение
уйлаяздараш (да) - стихи
лираш (да) - лучи

[Sapral Mikail]

Са Дог Дoхадаьра Хьо Ецe

ГIоргва тIуракемац, гаьнна-гаьнна,
Са безамах хьо вIалла яшаяц.
ТIурнана хургда сона да е нана,
Цигач хьа безам, хьо а сона эшаргдац.

Дог дoхадaь, хьо йод баш согат йоацаш,
Хьа делара, тешам хиннабац.
Я хьо хIанза хьайна а, наха а йоацаш,
Са дегa хиннай хьо, кхерамe даIа.

Аз хьона фа даьдар, Iа со сел чIоагIа,
ДIатеттара, сога Iа сахувзийтара.
Латта хьо баьдеча, да хьа лир гIайгIа,
Да кхаьлла тахан денош хьа.

Из кхерам беце, из согато еце,
Хьа бIаргашк саца латта хий.
Сай сел хьо езаш со дукхагIа хиннавеце,
Тохалда сона сигало ший бирса дIи.

Номаче, 10. Чайчил 2010 шу


тIуракема (да) - космический корабль
тIурнана (я) - космос
даIа (да) - язва
кхерам (ба) - испуг
дIи (да) - гром

[Sapral Mikail]

Вай Безамaн Зе

Са уйлаязданча, баьддерзаш латта,
Дохк доала денош юха эттад.
Ун-оалхазараш баьдеча санна,
Шоай ткъамашца малха а, дIакъайлаб.

Са велакъажар, са бIубеннар,
Хувцаденнад са беркате цIа.
Iаьржа морхаш, са сигале къайла,
Вода со, сай тешаме, зама йита.

Зе долаш хилар, да тамашийна,
Сона могац майрра ловза ког.
Вай безама догамаш тIа, шод баь
Оакъинга санна, дoхадира Iа са дог.

КIурах хьалбизза, латта са дуне,
Из дара хьона, хьа безамaн зе.
Амма, шек йоацаш, йодаш я хьо
Сайга хетт аз, безам хиннабий-те.

Дукха везара, сий деш ма хулар,
Хьа бIаргашк со дар къиза тар.
Хувцаденнад селханара къагар,
Ма ховр, со-м кхыкхе саг вар.

Номаче, 12. Чайчил 2010 шу


уйлаязданча (да) - поэзия
велакъажар (да) - улыбка
бIубеннар (да) - уверенность
оакъинга (да) - стекло
кIур (ба) - дым
тар (да) - дремота

[Sapral Mikail]

Дакъий санна латта вай лаьтташ

Ва, сeнна латта шо дакъий санна,
Дуне да ер, яц тамашийна Iел.
ХIана дитад шо, ГIалгIай наха,
Фуд оаш царна даьра сел?

Вай наьче еце, елхаш латтар,
Човнаш тIа гIолла, Iодода цIий.
Цу миска ноаной, дог даттIар,
Алал сога, вай бехке хиннадий?

ЦIий бесса доагашду цIаьскар,
Баьдденна латта Терка хий.
Вай Буро тIа хьекажбу михьар,
Вай даьш каш дехьа сий.

Саькх санна латт хIанз вай бий,
Бийса лораеш, амма ди,
Вайна кхы гургдац, деха да цIай,
Кашачара багIац юха дай.

Iемар санна улл хьо байтоагIе,
Хьа гIончо валар, ший цIен йисте.
Фу пайда ба, укх диссача дарий,
ГIаьро дIалаьцача вай цIенош, аре.

ДоагIашдy лоаи, делхашдy догIаи,
Даькъазал, унзарo - соцалургдий.
Хьийша нах санна, леларгдий-те,
ЧIожа юкъе вай лечкъа даргдий.

Дац дуне тIа, йоаккхагIа йов,
Ердаш тIехьа лаьцар вайца дов.
Вай лаьттa дIалаьцар, ираз дайна Тхьа,
Дала дIа ма эцалда, моастагIий са.

Номаче, 15. Чайчил 2010 шу


Iел (я) - загробный мир
цIаьскар (да) - заря
михьар (ба) - уроган
саькх (ва) - наблюдатель
бий - крепостная башня
Iемар (да) - кладбище
дарий - имущетсво
чIож (да) - ущелье
Тхьа - Божество Зла



Хьо Маьре Йодаш Я

Ер вахар иззал баьде, къиза дале,
Аз сай гуйрен сердало, хьона дIалургья.
Хьо йоацаш дезац ираз, рузкъа,
Кхоана кхычунга маьре хьо дIайодаш я.

Хьа хозал, дикал вIалла а йийцлургьяц,
Амма, хьа вац со, хьо а са яц.
Нах оалаш тайпар, рузкъа хиннадац,
Кхы цу хIама, са ала хIам дац.

Берий гIанаш дIахец, ха хьатIаяьннай,
Дaьссалуш латта вай хоза дуне.
Iа дохадаь фуъ, дIагIоргда шийца хий,
Бос хувцаргба, вай хинна буне.

Ма елха, ма елха, ма бохабе хьай никъ,
Хьо са хиннаяц, хоза теник.
Со а ваха веза, сай ираз лаха деза,
Амма, ховш хила, сона хьо чIоагIа еза.

Номаче, 27. Чайчил 2010 шу

[Sapral Mikail]

Хьо ДIайода

Хьо дIайода, гаьнна дIайода,
Хинна безам, лочкъабаь.
Аькима хиннад вай безамaн онда,
Йода хьо са дог дохадаь.

Китабат яьздаьр, фаьлгаш хиннад,
МугIа юккъе, маIан хиннадац.
Вай шиъ тоъал вIашагIалийнад,
Кхы дов де нидза а биссабац.

Вайна фу эшар, вайна фу дезар,
Хоза денош, цIе буне.
Дош ца хеташ, кхассар Iа вахар,
Готтаденнад хьона са дуне.

Из кхел хьа яцар, зама хьа яцар,
Дaьсса дIаухар шераш.
ХIаьта аз лийхар, хьо ма яцар,
Харц кхетамадела дешаш.

Номаче, 07. Чантар 2010 шу

[Sapral Mikail]

Са Безаман Вампал

Вампал санна, цIий мел хьа сайре,
Унзаро санна, са Iовжаду хьа бийса.
ХIанз мерза хетац сона хьа Iуйре,
Хьалдизар са фо, хьа унзара дIийса.

Таьзете санна, гулделар аькхи,
Шоай гIийла увгIам, цара дуладира.
Iоажала Iайца, экхайира Iа ахка,
У санна вай дахар, Iа дохадира.

Юрти седкъий, гуш да сона гаьнна,
Амма дакъa санна ва со шийла.
Кашачар ванна саг санна араваьнна
Гуш да сона хьа сурта, гIийла.

Масса шу даьннад, вай дIакъаьста,
Хет сона, селхан хиннача мо.
ДогIаш делха, са дуне тIа листа,
Хьо йоацаш да сона, геттара во.

Са дега чу пхо, техар Iа дошца,
Везац сона, аьнна, кура яхар хьо.
Са са дIахоарчадеш, хьай мазашца,
Тахан а меттвенза, латташ ва со.

Номаче, 12. Чантар 2010 шу


вампал (да) - вампир
дIийса (я) - ток
увгIам (ба) - вой
у (да) - зараза

[Sapral Mikail]

Со Хьона Везаш Вале

Хьа беш, сай дог дIадогIаргда,
Со хьона иззал чIоагIа везаш вале.
Сигалера седкъа хьона бахьаргба,
Со воацаш бийсан хьона баьде яле.

Хьона дезе, хьа баьре хургва со,
КIай эмалкац, хьо сайца дIаюгаргья.
Даиман, хьа бIазема уйла хургья со,
ХIаьта хьо, са безаман морзал хургья.

Малха санна къегаш хьо еце,
Укх кIоарга Iай шийла деношка юкъе.
Хьармакх санна, лепаш хьо еце,
Хьай хозалац цeцвоаккхаш, хIаране.

Iимаьшк санна, хьа корах йисте,
Бийсан аз дагарданз гонаш боахаргба.
Сийрда дийнах фаьрг хинна,
Хьона даха заман иллеш декада.

Iуйраннара ха, хьа безаман фел,
СовгIат мо, гIончо хинна лорадергда.
Фуъ санна, хьа гIулакха дикал,
АьрдагIа аьрзe хинна, со къестаргва.

Номаче, 24. Чантар 2010 шу

эмалк (я) - мустанг
хьармакх (дa) - роза
Iимаьшк (бa, дa) - летучая мышь
фаьрг (дa) - соловей

[Menina]

Хоза.

[Крымова]

Строки, по-видимому, прошли через сердце написавшего, оставив в нем глубокий след...
Спасибо!

[Sapral Mikail]

Хьа Кура Рий

Вац хьона цхьаккха баьри,
Со ва хьона хьа кура рий.
Аз эцаргда хьона, дошо даьре,
Ма мотталд, вац хьона со вIий.

Iай юкъе, хьона солсагIаьле,
Дуне гу баьккха, аз лохаргда.
Дукхаяхарг, сога йола хьо маьре,
Хьа гIиш аз кхоачаш дергда.

ХIара гIа, хIара бийса, хIара ди,
Хьо бахьан долаш, со вахаш ма вий.
Дог дохадаь, ма ве сох уни,
Са вахар, са безам, са са хьо ма дий.

Аз гIайгIа хьа, хьа сагото,
Деношца сийрда, къайлдоаккхаргда.
Хьа дегач дисса дола пхо,
Лор хинна, аз арадоаккхаргда.

Дуне тIа леларгва со майрра,
Хьо юхе хулe, нагахь санна.
Цхьанецца нийслургдац хьа хайра,
Со ва хьа безама тешаме гIа.

Хьежа со хьа бIаргашка бIубенна,
Теша со, доадергдац Iа са сий.
Беркате даха хьожаргда вай, цхьана,
Мутт мо мелаш вай безаман хий.

Номаче, 25. Чантар 2010 шу


баьри (ва) - всадник
рий (ва) - рыцарь
вIий (ва) - изгнанник
солсагIаьле (да) - тюльпан
гIиш (да) - мечты
хайра (да) - добро
мутт (да) - сок

[Sapral Mikail]

Бац укхаз безам

ХьатIакхачар вайна шийла Iа,
Шоладенна латта вай дaьсса цIа.
Бац укхаз безам, хиннабац,
Хьа безаман баьри, со хиннавац.

Чантара денош, ма къиза хьеж,
Са овлаш, шелалца дохадеш.
Iуйране михо бIаргаш Iувжа,
Сатийна улл а селханара беш.

Аькхий дара санна, я са бIаса,
Баьдеча дайнад, хьо дуне.
Наьха бIаргашца хьеж са бийса,
Доадаьд Iа хинна мерза буне.

Хьо хьежаш я юха миска, зовза
Ва яха Iа со, дега зуламхо.
Деддара даь, ялар хьо корзагIа,
Са дегач тохаш из ундара пхо.

Номачe, 06. Нажгамсхой 2011 шу


чантара денош (да) - декабрьские дни
бIаса (я) - мимика

[Sapral Mikail]

Темза ГIиш

МаьркIаже, хьай хабар дувцал,
Хьагойтал сона хьай хозале.
Хьо ловзал соца беркате мутхьол,
БIаьсте ха хургья са мукъале.

Са тешаме бийса, са шийла цIа,
ХIама-м дезац сона хьогара дуне.
Дитар Iа сона хьай искар къаь,
Со латкъаш вац, са хьийша кхоане.

ИпагI латт, цхьаннега хьежаш,
Ма сира латт хьо, са гIайгIане ди.
ХIаьта а ва со даггара тешаш,
БIехалургдоацалг са вахаран хий.

Безам, ираз, рузкъа, кхел,
Яйнай шун сердал, морзал, фел.
ГIийла, шира пондара увгIам,
Из да шоан са дега чура мукъам.

Хаоттам, Iа тIадам оттабира,
ЛаьгIаеннай са фордан талгIеш.
Таьмзо дIадахар ер кIира,
Юха лестадеш ший маьлхара хиш.

Номаче, 08. Нажгамсхой 2011 шу


темза гIиш (да) - неспокойные мечты
маьркIаже (я) - сумерки
мутхьол (ба) - март
искар (да) - история
къаь (ва) - парламентер
ипагI - носилки (умершего)
увгIам (ба) - вой
таьмзо - неприятно

[Sapral Mikail]

Тамашийна Наькъархо

Хьа тамашийна гIа, хьа готтаденна дуне,
Со наькъархо мара хиннавац.
Ма хьежа хьо тамашийна сога буне,
Хьона турпалхой кхы бIаргабайнбац.

Я чоалхане зама, да зовза денош хьа,
Каш дIавела уллa са ворхIий да.
Вампал санна лела дуне тIа Тхьа,
Вай синош дохаде гIерта унзара даIа.

Са дац хьо вахар, са дац шо лаьтташ,
Венна хьаьша ва, вац со шун воI.
Сигале го сона тамашийна Iатташ,
ГIа боаккхаш вода со тахан аьсало.

Са темза Тийрк, Iодода хьа бIеха хий,
Из делхараш да лоаман бIаргаш.
Пайда баьланцар, хьох дарза кий,
Йийкха йоацаш я вай тахан ханаш.

Дуне, хьа есар ва со, вац со турпалхо,
Иштта майра-м со хиннавацар.
Xиннав хьа нана co, вo зуламхо,
Хьа гIалаш йитар со-м хиннавацар.

Со лелаш вара хьа малха арабоалалца,
Со хьегаш вара, хьа сердалаг.
Йовзац морзал, къахьал йовзалца,
Сатийна хьежа со тахан, безамаг.

Номаче, 22. Нажгамсхой 2011 шу


наькъархо (ва) - путешественник
чоалхане - смутное
вампал (да) - вампир
Тхьа - Божество зла
даIа (да) - язва
дарза кий (я) - овчиная шляпа

[Sapral Mikail]

ГIалгIай Тхьовраташ

ГIалгIай мехкара тхьовраташ,
Вайн цIаккха а дийцалургдац.
Аьрзeш хьакхаха дола хоамаш,
МоастагIашта хувца могаргдац.

Масса шера латта шо гIалаш,
Дай гIишло царна йохалургьяц.
Во а дика а хувцалургья ханаш,
Цхьабакъда, шо хувцалургьяц.

Абаде санна латта хьа мохк а,
Шийца дахьа цу сий, эздел.
Абазе санна латта хьа дохк а,
Овсара беркат, хаоттаман кхел.

Делхашдy тийна лоаман хиш,
Тийркас дувцаш дола фаьлгаш.
Вай даьш дaгалаьца хинна гIиш,
Укх сигалий делха тахан бIаргаш.

Хьа тамашийна Iаьржа морхаш,
Даьлегара совгIат, вaскeт мо.
Я мерза хьа дарба баьцовгIаш,
Дац укхаз вIалла унзаро, во.

Да хьа искар, бий санна чIоагIа,
ХIара дийнат, даьхе-эскар да.
Латта хьо тешаме гIалгIай бIоагIа,
Ший хозале бунес хьахьокхаргья.

Номаче, 26. Нажгамсхой 2011 шу


тхьовраташ (да) - древнии итории
гIишло (я) - постройка
абаде (я) - вечность без конца
абазе (я) - вечность без начала
овсаpа - изобильное
кхел (я) - участь
гIиш (да) - мечты
искар (да) - история

[Sapral Mikail]

Къонала ГIалат

Дошо ридагIач, ма леха къайла хоамаш,
Хьа хаттарашка жопдалараш цига дац.
Сона хов, лийнай вай дукха халонаш,
Амма хьо яцар бехке, бехке со а хиннавац.

Хьо сенна гIиртай, са дега китаб доагде,
Фу лехаш яр хьо цига, со кхетаргволаш вац.
РаI шу цo меттиге са каьхаташ даьдадар,
Цара маIандар Iа вIалла а кхетадаьдац.

Хьай Iаьржа денош, тахан хьайца дIахьо Iа,
Хьо йоацаш вахалургва со эзар шу.
Сона тоъаргда, сийрда малха е цIена догIа,
Амма ховш хила, хьа хиннавац со Iу.

Яха дикалца, лерамца хьона хайнадацар,
Дика да, аз Iадика ювца хьоца.
Сона иззал бIеха кхалнах байзабацар,
Согат ма де, кхоана къасталургья хьо соца.

Номаче, 30. Нажгамсхой 2011 шу


ридагI (я) - шкаф
китаб (да) - книга
раI (да) - миллион

[Sapral Mikail]

107


Таьзетдахарг

Таьзетдахарг, дувцал керда хIамаш,
КIайдакха хий, сел чIоагIа Iа ма мела.
Мала денад Iа сона тахан хоамаш,
Мутхьолац вай шинне а дегаш дела.

Дуне тIа лела хьо бедарг санна,
Халонаш хьона кхы бIаргаяйнайяц.
Дехарг ма даре аз ираз сайна,
Амма хьо йоацаш ер буне хоза дац.

Таьзетдахарг, сона дийцадар искар,
Хьоца халонаш мара йоагIац аьнна.
Цара Iаьржа хьагI, миска садеттар,
КIормац Iа наIалт ма халийтала царна.

Овдала наха, я цара уйла зовзa,
Хала ма хет, цар дешаш доккхий дац.
Цо ведолга тIа хьа хозала йоазув,
Сона цхьанна а хана дийцалургдац.

Номаче, 01. Саькур 2011 шу


таьзетдахарг (я) - траурница
кIайдакха (я) - береза
искар (да) - итория
хьагI (я) - зависть
кIормац (да) - бабочка
йоазув (да) - запись

[Sapral Mikail]

Берий Китабни

Ва китабни, ма сатийна латта хьо,
Китабаш да хьа тахан меттаза.
Цара язданча дара селхан деза,
Амма, тахан тишаденна улла шо.

Хьа хоза искараш е мерза фаьлгаш,
ГIозадоахар берий дегаш Iа.
Кхиннав хьа воI, тишаеннай ханаш,
Вешта даьсса латта китабий цIа.

Хувцаденнад ков, наха хувцабеннаб,
Хьа даькъаза мотт a тIехьа бехаб.
Вай деррига дуне хувцаденнад,
Тешамий бераш, хьо тесса бахаб.

Латта миска миха, хьа дега ала,
Мотта сона, кхы лоталургбац.
Яха гIерташ я хьо еха санна гIала,
Бакъда хьа бераш юха доагIаргдац.

Номаче, 04. Саькур 2011 шу


китабни(я) - библиотека
язданчa (да) - проза
искараш (да) - истории
миха (я) - тополь

[Sapral Mikail]

Со Хьа Баьри Ва

Мухлувцорга тIа, гаьна дIаводаш ва со,
Ма сатийна латта са фордай хиш.
Са дегач массаза а яхаш хургья хьо,
Амма хьона дута аз, вай безаман гIиш.

РувгIанаш санна, дIаихад вай денош,
Хьа безаме бIаргаш, сона дийцалургдац.
Сай мел дола, укхаз дута аз, синош,
Вай къиза къастара, хов сона, бехке яц.

ЛоIам бара са миска, хьийша бIаргаса,
Совдамацо еннай са зовза уйла хьа.
Хоаман маIандар, безам ба сона ха,
Иштта водаш ва-кх со тахан гаьнна дIа.

Увза къаьна пондар, со дIаваха кийча ва,
Гаьнна-гаьнна никъ, сийна-сийна хий.
Малхо керда наькъаш, сона хьабеларгба,
КорзагIаваьнналг дий-те, цхьа тамаше да.

Цхьайолча моттигашка, михьар Iехаргба,
ТIеххьара зама, барзкъаш хувцалургда.
Амма тешаш ва со, хьона тешаме хургва,
ФуннагIа укха нах дувце, со хьа баьри ва.

Номаче, 08. Саькур 2011 шу


мухлувцорг (я) - парусник
гIиш (да) - мечты
pувгIанаш (да) - иллюзии
cовдaмац (да) - pепейница, чертополоховка
михьар (ба) - уроган
баьри (ва) - всадник

[Sapral Mikail]

Фаьрисий Маьш

Хьаста са денош, хьаста са бийсаш,
Кхерамза урамаш, хьа фаьрисий маьш.
Бедарг санна, лела шо гIанаш,
Iуйренца дуташ, диткъа мазалгий таьш.

Ристала тIа улла са, язданза каьхат,
Са кора чу детталу, дена аламац.
Сатийна латта саьнч къаьнна сахьат,
Цун гургала тоха, са диссадац.

Ма дорза я-кх вайна тахан ханаш,
Ба тамашийна хIанзара бIаргаш, нах.
Баьддерзаш латта хьа сийна фордаш,
Ба хьа сатемий тахан беза мах.

Фаьрис, ма сира я хьа сайре,
Хьа цIеношка кхийтанзар сона наб.
Амма, сона хозахийтай хьа гуйре,
Цох лаьца, яздергда мичча хана китаб.

Хов сона, тамашийна Iехаргья хьа човка,
Бийсан дакъса санна леларгья.
Сона а кхачанзар хьа миска рузкъа,
Хьа урамаш йита, со цIагIа чуверзаргва.

ЦIагIа хоза да, са тешаме гIалаш,
Царел дIайхагIа, сона цIенош дайнадац.
Сигале хоза аьрзий ткъамаш,
ШоалагIа сен, сай мохк аз бохкаргбац.

Фаьрисий гIанаш, дезац сона шун аре,
ГIалгIай лаьтта сона тоъаргда.
РаIнaш дехалда шуна мехкарий даьре,
Сона са даьй палчакх дезагIа да.

Номаче, 10. Саькур 2011 шу


урамаш (я) - улицы
фаьрисий - парижскиe
маьш (да) - грезы
кхерамза - нестрашный
таьш (да) - нити
ристал (да) - стол
аламац (да) - мотылек
гургал (ба) - звонок
дорза - дерзкий
Фаьрис (я) - Париж
човка (я) - грач
дакъса (да) - привидение

[Sapral Mikail]

Тхьайса Латта Са ТIетарк

Хьа тIетарко, бос хийцар селхан,
Безама фаьсаш, цига кхы ловзаш дац.
ТIетаркий цIа да латташ деха,
Керда фесакаьхаташ Iа кхы яздергдац.

Хьай аьрда уйлаш, мерза гIанаш дита,
Шело дувца ший бокъо тахан Iаьржа.
Дакаш тхьайса латта сатийна хий тIа,
Гаьна даьлар, мерза бIаьстий хьаж а.

Дайра мукъамий, хинна сирда къагар,
Бийсан гуца хьона седкъий никъ.
Хьона а хетац мерза, хьийша вахар,
Сихалуш да дуне хьа, дошо лийг.

Iалам, хийцар Iа хьай хоза барзкъаш,
Тхьайса улл хьа оакхарий буне.
Ма зовза хьеж шо тахан седкъаш,
Йовзац сона хьа урамаш дуне.

Номаче, 15. Саькур 2011 шу


тIетарк (я) - театр
феса (я) - пьеса
фесакаьхаташ (да) - произведения

[Sapral Mikail]

БIаьстий РувгIанаш

Даста хьа, кулгаш са,
Деха аз хьога, са тешаме гIа.
Къовла дIа, бийсаш са,
Кхайка со хьога, морхий тIоа.

Вига дIа, рувгIа са,
Гойтал сона, хьай бешамаш.
Эцал дIа, Iанаш са,
Дита Iа сона, хьай бIаьстенаш.

Теша со, хоза маьш,
Вутаргвац со наькъа тIа дIа.
Вугаргва со, дошо таьш,
Вай безаме моттиге дIа.

Бай тIа тIадамаш,
Седкъашца Iадик ювца.
Малхаца зизалгаш,
Шоай къайла дагар дувца.

Латта хьо зама са,
Сиха ца луш, дукха шераш.
Дека са безаман ха,
Хьай дийцаденна ашараш.

Хоза дола кIормац са,
Iа дувца, хоза искараш.
Бийсан къаьна фаьлгашца,
Дувзаргда тхо аламацаш.

Номаче, 16. Саькур 2011 шу


тIоа (да) - молния
рувгIа (да) - иллюзия
маьш (да) - грезы
искараш (да) - истории
аламацаш (да) - мотыльки

[Sapral Mikail]

Хьа кашач, бута аз безам сай

Аз битар каш, хьа къахьа безам,
Хьа Iаьржа хьармакхаш,
Хьа сатемза дуне.

Хьона дитар аз, сай боахам,
Сай миска рувгIанаш,
Сай дега чура буне.

Дезац сона, хьа деха наькъаш,
Хьа унзара денош,
Е дорза иллеш.

Дезац хьа ираз дайна гIанаш,
Хьа меттаза пхаьнаш,
Е гIайгIане беш.

Ма хьежа сога, юха верзаргвац,
Хьа цхьогала бIаргаш,
Дайзар сона дика.

Теш ма теша, юха хьожаргвац,
Сона кхы эшац дешаш,
Аз йийцар Iадика.

Каш дитар аз хьа, морзала хьаж,
Сона дезац хьа сибат,
Хьа дика мел дар.

Са кугашка кIал, шоршашду гIаш,
Хьона дута аз сай бат,
Сай велакъажар.

Номаче, 17. Саькур 2011 шу


хьармакхаш (да) - розы
рувгIанаш (да) - иллюзии
дорза - дерзкие
гIаш (да) - листва

[Sapral Mikail]

Безаман Йилбаз

Безам ма баре, аз лиха хиннар,
Яцар хьа ираз дайна яппараш.
Хьоца-м сона ираз дайнадацар,
Хьона дута аз наьха хабараш.

ФуннагIа дича, хьо раьза яцар,
Из дезац-кх, из сога товш дац.
Цхьабакъда, со къарлуш вацар,
Хьона фусуман ала эшаш бац.

Кхело ши ший язду бокъонаш,
Лазаш Iийна далар са маьженаш.
Хьона дута аз, хьа сира денош,
Амма сайца дIахьо маьркIаженаш.

Мекъа сайренаш, хьона дута аз,
Дарий шамдаш дута аз хьона.
Со-м вацар вай безаман йилбаз,
Дитар аз безама денош хьона.

Аречкъорда хьайнa арах хазача,
Со дагавуха ма гIерталахь.
Со морга хьайнa юха бIаргавайча,
Садакъа, вIалла а ма юхалахь.

Номаче, 19. Саькур 2011 шу


йилбаз (да) - черт
яппараш (я) - брань
шамдаш (я) - чемоданы
аречкъорд (да) - полевой жаворонок

[Sapral Mikail]

Къиза Саькура Бyтт

ГIалгIай къама, дилха дола бIаргаш,
Теша со, къонгашта дийцалургдац.
Къиза саькура беттa, цо Iаьржа дийнах,
ТIаэтта Iоажал, наха йийцалургьяц.

ГIалгIай валара никъ, саькура беттa,
Берий, лаьтта тIа, деха улл теник,
Миска наьна дога, цу мел хала садетт,
Эрсий, мехка дас, техар дега чу диг.

ГIалгIай мохк, оаха Iадик ювцац,
Хьо бита, болхаш бац хьа нах.
Дохк латтаргда, тхо юхадерзалца,
Хургда тIехьа, Тийрка хий чам, къахьа.

Салтий топ, тIахьеж букъа чу са,
Хьийша наха мо, дуга тхо доаде къиза.
Цхьаккха дацар даь во, амма хано,
Хеттац вайга, мала дика е во хиннав.

Наха-м байра дукха арах, таьзет доацаш,
Уж дIаболла, ха ма хиннаяц.
Дигар тхо, цхьаккха бехка боацаш,
Дай лаьтташ, хIанзза хьаденнадац.

Ма къиза хиннад, хьо тхоца вахар,
Мичча хана, дай искаро, бокъо лургья.
Вай лаьтта тIа Iехаш бола михьар,
Халкъа бала йица, теша со, дIагIоргба.

Номаче, 21. Саькур 2011 шу


саькур (ба) - февраль
Iоажал (я) - смерть

[Sapral Mikail]

ГIайгIане Фодам

Яьсса латт хьа фодам,
Латт сатийна бийса.
Цун деший къиза тIадам,
Даьссаделар хьа киса.

Хьа безаман паьринг,
Цу а йоайира ший дикале.
ГIатта йода чоапилг,
Шийца йица хьа хозале.

Пенах сурт хьалъулл,
Хьа гIайгIане хий.
Вешта, сатийна улл,
Вай сира мукъаман гIий.

Зийболгий бос,
Ма хувцаденнад юха.
Амма, хьо я-кх хоза,
Фордай коачалац бухь.

Седкъашк, ма дувцла,
Вай къайла хIамаш.
Хьай дега ниI, ма къовла,
Ма оаде хийтIадамаш.

Номаче, 22. Саькур 2011 шу


фодам (я) - подиум
паьринг (я) - фея
зийболг (да) - фиалка



Хьо Кхайкаер - ГIайгIанега

Хьа наькъа тIа кхера хила, са безам бацар,
Безамий денош цхьаненна-м дезац, дегаза.
Рийкъонахий дуне тIа вIалла хиннабацар,
ДIахийта хьай сайренош Iа тахан, даькъаза.

ХийтIадамаш ма гулде, са миска дега тIа,
Сиралца ма боабе, деха аз, седкъий хоза бос.
Са дегача бIаргагургдац хьона къиза Iа,
Ма миска боага хьа ала тахан, докъадаь дос.

Ма кхайка, гIайгIанега кхайкаш хувлац,
Хьа дилха бIаргаш, шоаш деррига хьааргда.
ДIакъастаргаволаш, дукха хIамма-м дезац,
Гой хьона, со тахан хьоха дIакъастлуш ва.

Хала а дале, сатоха, теша со, мичча хана,
Со морга хьа Iаьржа наькъа тIа нийсалургва.
Со дагавухаш хила мега хьо бийсан, гIанах а,
Ма елха сел къиза, ираз дуне тIа дукха-м да.

Номаче, 26. Саькур 2011 шу


рийкъонах (ва) - кавалер
сирал (я) - серость
дос (да) - дрова

[Sapral Mikail]

Гуйре я са безаман ха

Хов сона, Iай юкъе, шийла Iай юкъе,
ЦIе хьармакхаш лергдолг, сона хов.
Тешаш вацар, бехке ма ве со Iуйкъе,
Бала ма бе сона, була ма бе юха дов.

Ма хьеж сел къиза, са агой денош,
Шийла мух, ма бетт хьай йиткъа шод.
Шоай къизалца доамаде са гIанаш,
Из доацаш, Iувжаш я са човний нод.

ХIара саг, безам боацаш, дехке воал,
Амма ваьланцар со дехке вIалла а.
Мерза хиттай сона шийла, кхаьча боал,
ХIаьта-м дайзтар Iа сога чам хьай бала.

Аз лиха хиннар, хьа рузкъа-м дацар,
Хьа никъ са бацар, са дацар хьа дуне.
Iа санна шийла, хьо са хиннаяцар,
Гуйре хиннай са ха, са тешаме буне.

Номаче, 26, Саькур 2011 шу


Iуйкъе (я) - предрассветное время
агой денош (да) - декабрьские дни

[Sapral Mikail]

Мутхьолий Денош

Я бIаьстен ха, чIоагIа хоза ха,
Мутхьолий денош, хьастаду дуне.
Ва оалхазараш, шо сенна Iеха,
ЦIагIа да шо, дац шо ялсамале.

МархгIургIалг гу сона арайоалаш,
Цу дегIалг малхага гIертабу.
Дa даькъастий буне хоза тоалуш,
Лоамашк гу сона халхавоалаш Iу.

Миска йода Iа вай, нидз a боацаш,
КIай ювргIа шийн тIехьа лестабеш.
Керда бос хувцаш латта баьцаш,
Гаьнаш латта ший чIонакаш ювстаеш.

Шовда а хийцар ший илли гIарт,
Iодода цун хий сихалена чехка.
ХIара дийнато лаьцар шoaйл барт,
Лу ший сердал бийсан сийрда седкъа.

Я мерза ханаш, мутхьолий ханаш,
Са дог, ма дала сел корзагIа хьо.
Керда дахь сона бIаьсте ший гIанаш,
Ший хозалац, юха гIад а вyгаш со.

Номаче, 01. Мутхьол 2011 шу


мархгIургIалг (я) - нарцисc
даькъастий - кавказская
чIонaкаш (я) - почки
гIарт (я) - ритм

[Sapral Mikail]

Хьай Сердал Я Сона, Наьсаре

Са дега гIала, хьа бIаргаш хувцаденнад,
Хьа баьде урамаш сона тахан йовзаш яц.
Укх тамашийна михо, мала хоамаш деннад,
Согат ма де, дика доацар, вIалла а дац.

Хиннай хьо хоза, сона дагадоагIа из дика,
Хиннадац хьа денош, соца-м къиза.
ХIаьта а безам боацаш, йийцар Iадика,
Йийцар Iадик, зIамига беро, къиза.

Шераш ловзац, хьестац шийла денош,
Малха арабаьлач, дагаюхар хьо.
Шерашца хувцаденнад хьа цIенош,
Амма вIалла а хувцавеннавац хьона со.

Сай берале, аз хьона дитадар,
Сай гаргал наха, битабар гIала хьона.
Сай дог, сай са, хьона Наьсаре дитадар,
ХIанз сердал хьа, кхы хIама-м дезац сона.

Номаче, 08. Мутхьол 2011 шу

[Sapral Mikail]

108

СигалбIаргаш

Ма хоза хьеж шо согах сигалбIаргаш,
Шо мо зизаш, дуне тIа кхы дац.
Баьцашта юкъе, сийна-сийна бIаргаш,
Шун хозале сона йийцалургьяц.

Тушолий бетта, зIамига бераш мо,
Ведолге тIа да шо михоца ловзаш.
Шоай хабарца Iехаве, ма гIерталаш со,
Дукха ха я сона, шо зизалгаш довзаш.

Даьлий етталгаш, чуэца оаш, бийсан,
Нокхармозашца Iуйран барта хьалоац.
Раьза хула шо латташ яле йоачан,
Мел чIоагIа догIа делхе, из новкъа а дац.

Шох лаьца дукха дийцад сона фаьлгаш,
Дахкалергаш, да шуна аре сийна.
Са бIаьстий зизалгаш, безаман къонгаш,
Сигалега хьежаш, дагIа шо сатийна.

Номаче, 05. Тушоли 2011 шу


сигалбIарг (ба, да) - незабудка
даьлий етт (ба) - божья коровка
нокхармоз (ба) - пчела
йоачан (я) - непогода
дахкалерг (да) - незабудка

[Sapral Mikail]

Безаман Бурчолг

Латташ ба, вай беха бурчолг,
ДагадоагIий хьона безаман хий.
Улл хьал, беха, къаьнар хоамчолг,
Цхьаннахьа лелаш да сатемза гIий.

Ма гIерта са дегач чуяьла,
Са бIаргашка чухьежаш кIоарга.
Со сайга дIа вита Iа, дIаяьла,
Са фоарта ца тувсаш хьай тIарга.

Са урамаш я хьежаш миска,
Ва ховш дика, со цара хьал.
Ма тамашийна Iеха тахан циска,
Ма дагIац дог цхьаккха хIам кхал.

Ма де тахан къамаьл, ма де,
Дукха езагIа я сона сай къорал.
Еле, дIахьо къинош хьай де,
Гоам ца далийташ сона борал.

Со теш, йицлургья тахан-кхоана,
Вай моттигаш, мерза гIанаш.
Мичча, велхаш вац со укх хана,
Шийла хетац сона бирса Iанаш.

Сай дог шана кIал лочкъадергда,
Сага цунца бала хургбоацаш.
Сатох, кхоана-ломма со а леpгва,
Хьона сагото вIалла а хургайоацаш.

Номаче, 09. Тушоли 2012 шу


бурчолг (ба) - качели
хоамчолг (ба) - почтовый ящик
урамаш (я) - улицы

[Sapral Mikail]

Ва нана

Дог делха, дог эттIа,
Хьо елхаш яйча, вa нана.
Да хала, садетта,
Хьа дегаь лийтач тIана.

Хьа дега цхьоал,
Iувжаш, даиман елхаш.
Хьа вахара поал,
Бацар вIалла кхалхаш.

Хьа зама, дегаза,
Хьийкхай, унзара михаш.
Лаьттай хьо юханза,
Ца зувш даькъаза бийсаш.

Делха дог са, кхераме,
Хьо елхаш яйча, вa нана.
Яц кхел хьа беламе,
Къиза-м хиннав хьа кан а.

Номаче, 15. Тушоли 2012 шу


тIана (я) - куколка
цхьоал (я) - одиночетсво
поал (ба) - ворожба
кхалха - скончаться
кан (вa) - король

[Menina]

"Са урамаш да хьежаш миска,
Ва ховш дика, со цара хьал".

"Урамаш" яхар фу яхилга да?

P.S. Урамаш - улицы)

[Sapral Mikail]

ДоттагIа

ДоттагIа, са гIалаташ ма леха,
Саг хулац уж вIалла доацаш.
Ламазаш деш, Даьлегара деха,
Нахац со бирса хургвоацаш.

Бехка боахкаргбац хьоx а аз,
ЧIоагIа миска, къе хьо хуле.
Сона кхы вогIадар дайнад пIаз,
Къе хилар да хьона гIойле.

Хьогар дезац сона, бохча, ахча,
Дика оамалац хьо даим леле.
Гаьн тIера баькха хул мерза хьач,
Сонта нах, цу ялатах беле а.

Корта хьа рузкъано тулабаь,
Ваьраз хинна хьо дохьал отте.
Из могаргдац хьона сона ла,
Мел гоам Iа юхьмараш сотте а.

Номаче, 17. Тушоли 2012 шу

[Sapral Mikail]

Даькъаза Iимназе

Тхьайса вала воал со, укх керда Iимназеча,
Ма хоза латтар-кх денош, цу тиша дешалеча.
Ма къиза, хиннай шо ханаш, шийла Iанаш мо,
Керда гIанда тIа ва вагIаш, миска мо, меца бо.

Яр хьехархо тIачувхаш во, берашка даькъаза,
Ахча мичад ший яхаш, лувш царга бехказа.
Тхьо-м хьалъе маьхк йоацаш, меца аьрзеш мо,
Цу Iимназех цIа хеташ, цу техар ший наIараш во.

Ахча вIалла хьа ца денчоа, шиъ мара oттаргьяц.
Дукха хIам ховш хуле, дика дар вIалла гургдац.
Латтаргва из саьн чу, цхьа бIеха ваьраз мо,
Со тахан эгIаза йоде, ма делхадергда аз шо.

Даьр дешале со ухаш, кхыча тайпара-м дар
Цу даькъаза аре, со дукха сапаргIата вар.
Ма къиза тахьеж хьа бIаргаш, ва миска ера ди,
ДIавода со кхыча мехке, во дуташ шоана Iи.

Номаче, 25. Тушоли 2012 шу

Iимназ (я) - гимназия
дешале (я) - школа
Iи (да) - тень

[Sapral Mikail]

ГIалгIай мотт

Ва гIалгIай мотт,
Са дега морзал.
Дай дошо ботт,
Iилманхой говзал.

Са гIалгIай мотт,
Хьа кIоарга овлаш,
Сен дарба молхаш,
Дагарянза чотт.

Номаче, 21. Бекарг 2012 шу


ботт (ба) - переплет
чотт (я) - счет

[Sapral Mikail]

Со воацаш

Со воацаш леста хургда Iа
Вай берий деноргаш.
Лела хургья хьо са дехка,
Къайляьккха са нIоaргаш.

БаьцовгIаш бийсанега
Сатувса хургда а хьийганза.
Кхайкар фад са дега,
Iуйре хьа даькъаза, оттанза.

Апсний ашараш лийкхад,
ХьунагIа бирса дола михаш.
Техар гIончо саькхий Iад,
Латта цига хIанза а гIихаш.

Лехац рузкъа, во саго,
Тоъаш я цун зовзал.
Нийсдар алац вIалла баго,
Воккха сагийчун говзал.

Номаче, 02. Аьтинг 2012 шу


денорг (да) - дневник
нIоaргаш (я) - убежище (мн. ч.)
баьцовгIаш (я) - растения
апсний - абхазский/ая/ое
гIихаш (да) - лесополосы

[Sapral Mikail]

Деха гIа

Деха гIа са, соца дита,
Из мукъане, кулга ца тохаш,
Са дегач, хиннач бесса дита.

Йийлха уйла са, дIамахьо,
Маьлхара файтон дIатетташ,
Дегач ма тоха сона пхо.

Са ховха така, бIехамаде,
Даькъаза хила гIерташ,
Сина цIенал са, ма кхоачде.

Аз вахар сай, сай дуне,
Са безамий кIоарга бердаш,
Лургдац хьона дIа, сай буне.

Номаче, 09. Аьтинг 2012 шу


сина цIенал (да) - нравственность
бердаш (да) - обрывистые берега

[Sapral Mikail]

Еза сона аьвла сай

Шийла шар молаш, ахкан юкъе,
Комсий ткъовронашт кIалхе.
Цкъа хетар сона волаш сай къе,
ЧIоагIа бирса хеташ ер малхе.

Аренаш маьлхара, сира буне,
Дадес дына, геттар каетташ.
Хинна турпалхо, вежар уне,
Бетто шод ший, морха етташ.

Амма хеттац вайга саго,
Зама отташ, юха чакхайоалаш.
Хьайн моге, мукъа волаш гIо,
Йоханза юташ, дай кура гIалаш.

Ший Даймохк, лорбе беза,
ЙоархIаш цу тIа кхургайоацаш.
Аьрзий кIорига а, ший бIы беза,
Саг а вахалац, цIе цIа доацаш.

Еза сона аьвла сай, Iаьлий Ков,
Ший тайпар, седкъий лепаш.
Дай мо аз, йоттаргья лакха вIов,
Майра гойташ моастагIа, кепаш.

Номаче, 14. Аьтинг 2012 шу


шар (да) - пахта
малхе (я) - белый свет
йоархIаш (я) - сорняки
бIы (ба, да) - гнездо
аьвла (я) - село

[Sapral Mikail]

ЦIе бутт

Арсамакхаш иллеш декаш да заманаг,
Миска нани яьгIа берий ага теркадеш.
Сатувсаш я из Даьлийчун совгIатаг,
Цкъа елха, цкъа даьсса ага тIахьеж.

Мух а ба ший тайпар зурам локхаш,
Iаьржа морхаш юха тIоац сегаеш.
Шераш хул даиман шийдар тохкаш,
Бераш доацаш чамза отта сагий беш.

Къаьна мордаш тIа гIолла Iодода хий,
Укх къиза вахаран йоханза зарба.
Кхийстар хьа ковн йисте моастагIий,
Диссадац хьона де цхьаккха дарба.

Бийсан хул хозаш тамашийна цIогIа,
Берий синош хет цкъаза юха Iехаш.
ДIинош къувкъаш, да делхаш а догIа,
Маьлхара дувхарца цIе бутт а сеткаш.

Номаче, 20. Аьтинг 2012 шу

арсамакхаш (да) - васильки
мордаш (да) - морщины
зарба (я) - печать
сетка - мерцать

[Sapral Mikail]

Бералий ха

Дадес оалар сога даиман сиха ма ле,
Воккхалуш сихагIа кхест дуне а xьа.
Тахан доагIа сона даг сай берале,
Доккхий бIаргашца хьеж со цун тIеххьа.

Къаьнара цIа, са урамаш тиша,
Бурчолг хиннач бесса, мукх баа.
Гаьний гIаьнаш юха а ардарца дийша,
Михо латта хьош са рувгIанаш дIа.

Замано хьеставац хьо бер санна,
Ловзац шераш хьоца лечкъаргаь.
Бирса зурамаш локха цу ший ханах,
Къовлаш бералий кIай йола ниI.

Сиха ма ле оалар сога даим дадес,
Ха сиха йода, сахьаташ уддадеш.
ГIалаш а латтаргьяц хинначa бесса,
Шо а хургдац уж юха йотташ хьал, еш.

Амма бIаргашк шун лепаш хургья,
Даиман берий ха, къонала зама.
Ираз долаш шо а дахаш хургда,
Шо кхургда воккха сагий уйла Iама.

Номаче, 22. КIимарс 2012 шу


ардар (ба) - октябрь

[Sapral Mikail]

Сигалахийкхухьарг йодаш

Сигалахийкхухьарг сиха йодаш,
Зувш из сел тамашийна лакхе.
Баьде урамаш тIа гIолла водаш,
ТIехьа тIа бIарг а локхаш чаккхе.

Сел из тамашийна этта долаш,
Зирак лехаш хала, сатемза.
Хетаргаь саг цIаккха ха йолаш,
ВIалла хулац-кх юха Iимерза.

Абадес дувц ший искараш Iийна,
Бала ца ийзача, вахар а дац.
Бакъда отт сигале даим сийна,
Аьлач, Iоажале йоацаш саг вац.

Кицаш ший доаржадеш мо бийса,
Кхерами унзари дувцарашца.
Никъа хиннабоацалг сагий нийса,
Нах а эцац тIа, халахетарца.

Номаче, 10. Мангал 2012


сигалахийкхухьарг (я) - аист
чаккхе (я) - окончание
абаде (я) - вечность

[Sapral Mikail]

Меттаза урхазаш

Ди чакхадоалаш, сайре хьогаш,
Ший тайпар отт цIе цIаьскар юха.
Миска нани я яьгIаш цамогаш,
ХIара бийсан хул хозаш цун мухь.

Чулийлхар эрсий салтий ков чу,
Шоай герзаш зуламе эгадеш.
Пхо тохаш санна наний дегач,
Латтар уж белаш, воI хьовзавеш.

Во татта доалаш, ийхкар герз,
Нанис цIогIа тохаш, воIалг юхаверз.
Дакъа тIаетталуш, кхы кхетанз,
Бакъдуне тIа вахалг из, верзанз.

Зуламан тешамхой, седкъий да,
Вай урхазаш, тахан меттаза ба.
ГIалат да аьле, цар букъ берзабу,
ХIаьта нанен хIанза а ший воI гу.

ЦаI а мара воацаш, са эгадеш,
Цу ловзашбу кога, лорабеш.
Iадаташ лоархIаш, из хала кхевеш,
Яр из цох чIоагIа тешал деш.

Дено фу дах шийца, сага-м хац,
Цу а наха сардам аргдац.
Я из даггара тешаш, мичча хана,
Шийдар гIоргдолга ваьраза кан.

Номаче, 12. Мангал 2012 шу


урхаз (ва) - правитель
цIаьскар - заря
мухь (ба, да) - крик
пхо (ба, да) - пуля
ваьраза кан (ва) - продажный король

[Sapral Mikail]

Ма кIордадаьд сона

Ер къе вахар, ер миска вахар,
Ма кIордадаьд сона, кIорда.
Даим тоае еза ворд.

Из во сайре, из во Iуйре,
Ма кIордадаьд сона, кIорда.
Сувсаш бола даим форд.

Денош даькъаза, бийсаш дегаза,
Ма кIордадаьд сона, кIорда.
Шийлач даим эга борд.

Гуйре эттанз, гIайре лаханз,
Ма кIордадаьд сона, кIорда.
Даим писа отта гIорд.

Номаче, 31. Мангал 2012 шу


гIайре (я) - остров
писа - жадная
гIорд (я) - слава

[Sapral Mikail]

Моажален ашараш

ЖIалеш Iех, да тахан тамашийна,
Адамий хазашду талмаста хабараш.
Са дега эгIазло юха а хьаIайна,
Я къайла латташ сен са наIараш.

Сира денош юха-юха а делхаш,
Дего хьокха ший цIаьрматал.
Са мерза хинна уйлаш я кхелхаш,
Баьдеч да латташ са ристал а.

Моажален маьлхара ашараш,
Шело отташ, баьде урамаш.
Унзаре шоакъ, да кхераме чIоагIа,
Беха улл зIанарий а бIоагIа.

Сайре кхоачаш юха жIанаш лел,
ЗIамига аьвла цIуттара йоахаш.
Гуйрес кIезига а йIовхал тел,
Укхаз наб еш уллаш да баргIаш.

Номаче, 02. Моажол 2012 шу


моажален - сентябрьские
талмаста - без внимания
эгIазло (я) - зло
цIаьрматал (я) - скупость
шоакъ (я) - исступление
жIанаш (да) - демоны
аьвла (я) - село
цIуттара - вверх дном
баргIаш (да) - пастушьи одуванчики

[Sapral Mikail]

Гештду аз хьона

Хьа дото файтон гаьна йоалаш,
ДаттIаш къиза хургда са дог.
Да а ма дий вайна, хул а оалаш,
Рузкъаг хьаджа, ловза хьай ког.

Хьа бIаргашк наьха везар хьежаш,
Хургва ялсамале хьона гIерташ ле.
Са дега тIа хургья къайгаш Iехаш,
Тамаше, со ираз долаш хургвале.

Ма бирса ловза хьо, ва дуне,
Деррига вахаран хий юха Iовдаш.
Ма даькъаза гуйре хьеж хьа буне,
Ямарта кулгац къамарга кховдаш.

Iаьржаи биркъеи барзкъаш дийха,
Хьоца Iадик ювцаш со хургва.
Халла, безаман ираз лийха,
ХIанз бо санна миска латташ ва.

Сихавеннар, жуккарг хиле отт,
Даьра дошув ийхкар кар хьа мара.
Согара совгIат, жовхьара ботт,
Iа даьккхар согара безаме кхаьра.

Наьха езар, со тIехьа велхаш вац,
Ираз долаш, хилда хьа вахар.
Хьо маьре йига, дегIа хиннадац,
Гештду аз хьона безаман кхалхар.

Номаче, 03. Моажол 2012 шу


файтон (я) - карета
къайгаш (я) - вороны
ямарта - подлой
жуккарг (ва) - клоун

[Sapral Mikail]

Шийла гуйре

Гуйре латт ший сурташ хьокхаш,
ДогIаш, михаш, денош шийла.
IажагIа йолаш латташ я дакхаш,
Са кертач сацар, миска уйла.

Буне делхаш санна, нани а,
Хул юха дог ший чIахкаш къиза.
Къайла латташ я цун хоамни а,
Моажало хьокх ший тиша гIирса.

ЦIавеннавий-те воIалг тIема тIара,
ВIалла хоамкаьхат деннадий.
НаIара тIехьаваьннар мала вара,
Ва дог са, из са воIалг вий.

Миска, я из уддаш, цIи сийна,
Хургдоацар гIерташ халийта.
Улл воI цун наьха мехке вийна,
Я нус хIанза а ухаш цун хий тIа.

КIайладехьадар из во хатар,
Иштта сапаргIата, хурга ма дий.
Нани йодар хIара денац матар,
ХIаьта а тешар, дийна хург ма вий.

ГIанах гуар, воI ший ванна,
Дего хьехар, гургвоацалг из юха.
Ха йоалаш, ежар из енна,
Яр нус а наха ший лечкъаеш юхь.

Номаче, 05. Моажол 2012 шу


дакхаш (я) - березы
хоамни (я) - почта
моажол (ба) - сентябрь
хатар (да) - несчастье

[Sapral Mikail]

Ала боаккхаш

Доагду безамо хьа, са чурапхаьнаш,
Са дегач латт, хьа шийла Iанаш.
Iа дехьар са мерза, дошо гIанаш,
Даькъаза, юташ сона, къиза ханаш.

Ала боаккхаш согар, безаман цIи,
Аз халла гулдаь гуйрен са гIий.
Цкъа унзаре да къувкъаш юха дIи,
Хет зирако човхаю сигале ший.

Сихо кхесташ санна хет дунен соа,
Дакъасинош лелаш кхераме коа.
Са къонахчун совле ка а теха хьош,
Во дола тIехьа тIа хьежадеш дош.

Ма байра укх гуйрен дошо бос,
Керта тIа йиссанза цхьаккха мос.
Миска белхаш бийсане бутт,
Мистаденна латташ безаман мутт.

Номаче, 24. Моажол 2012 шу


соа (я) - ось
дакъасинош (да) - духи
совле (я) - превосохдоство

[Sapral Mikail]

Гуйрен уврч

Михо зIорхаш лелхаш сигале тIа,
Ер дуне ма тамашийна хет.
Ца довза юха а сурт гуш гув тIа,
ГIургIалг екаеш чубоагIа етт.

Ма хоза латт хьо, дошо гуйре,
Ший тайпар, моажа отташ буне.
Ший цIе бос гойташ хул Iуйре,
Цунгара моаршал дIаэцаш гIуне.

ТIой да тийна сапаргIате уллаш,
ЦIе-IажагIа гIаш-ювргIа кIал.
ГIоа я ший сурташ кIай дуллаш,
Лакхадеш шелон ший чIал.

Аьвле хазаш юха пондара оаз,
Сира кIурац садоахаш ба кхуврч.
Гуйрес хьокхаш хьа, ший роаз,
ГIайгIанца тоIабу ший сен уврч.

Номаче, 27. Моажол 2012 шу


уврч (ба, да) - эмблема
зIорхаш (я) - облака
гIургIалг (я) - колокольчик
гIуне (да) - существо
чIал (да) - градус
роаз (да) - шик

[Sapral Mikail]

Моажолен сурт

ЗIылерго гургал тохач хана,
Цкъа цIаьхха дог са детталуш.
Са вахаран уйлаш лелаш гаьна,
Улл со тамашийна сурташ гуш.

Миска гуйрен лекханза илли,
Ва со хазаш сай къайла дагах.
ГIаьнаш IажагIа легдеш гIилли,
Аьптаза кхе, гIерташ ба нах.

Ший тайпар моажолен сурт,
Урам са дошув хинна латташ.
Тамашийна хет гуйрен фурт,
Михо ший шок ханнахьа етташ.

Баланег сатувсаш совгIа,
ДаьттIа лоацаш гIайгIано дог.
Моажа бесса улл уй тIа ювргIа,
ГIар йоаккхаш лувж саго ког.

Номаче, 29. Моажол 2012 шу


зIылерг (да) - телефон
гIилли (да) - аллея
аьптаз (я) - автобус
фурт (да) - потомство

[Sapral Mikail]

Вахаран мах

Нах дукха лургдар юха Iазап ца гу,
Цхьа ираз дайна а лелашву къу.
Лоамаш дохко юха а къайлдоаккхаш,
Миска еха вIовно бер кIалхардоаккхаш.

Во этта ди, юха бала тIа ца увзар,
Вайнаьхчун ираз мичча хана оттаргда.
Ший тайпар хеташ чам боаца кхазар,
Укх тамашийна замано дош ший аргда.

Аз йицаяцар Iадика хьоца, ва нана,
Боарза тIаетталуш, ма хьовзаде хьай дог.
ГIатта дода кIормац а ший юташ тIана,
Ва воккхасаг водаш, хала текхабеш ког.

Ер дуне - тамаше, кхы къайле ца эшаш,
Дарбанег хьежаш ба даькъаза нах.
Хиннар, хиннадоацар, искара тешаш,
Укх вахаран айлуш даим дикален мах.

Номаче, 10. Тов 2012 шу


кхазар (я) - смородина
тIана (я) - куколка
искар (да) - история

[Sapral Mikail]

Ший ха йоалаш

Къавалар, укх вахаран куц,
Ший ха йоалаш, IажагIалу буц.
Коа бераш ловзаш, ужаш зувш,
Селханен оаз хул юха лувш.

Мел дахар, юха ца доагIаш,
Сихле эттач, баш денала-м дац.
Мукх даа улл вахаран дIоагIаш,
Ер зама а даиман латтаргьяц.

Дика гIулакхаш дагарде отт,
Укх дунен чакхайоалаш а чотт.
ТIехьара сахьаташ сов лорадеш,
Ма сатийна латт бийсане беш.

Дарийех хетац цхьаккха чам,
Хул хьо наха а тIахьежаш энже.
ТIадама тIехьа оттаяц зам,
Мел чIоагIа каьхаташ Iа доарже.

Номаче, 20. Тов 2012 шу


чотт (я) - счет
дарий (да) - имущетсво
энже - грубо
зам (я) - запятая

[Sapral Mikail]

Матардоалаш деррига

Дуне тIа деррига матардоал,
Хьо а лергва, из ха тIакхоаче.
Iоажало диц вIалла къоал,
Iург даьле, вай кхосса-м маьче.

Аьхартен хабараш гаьна,
Хул йисте долаш санна хазаш.
Ле салам-моаршал хьай даьн,
Хьо хила а мег цун дика вовзаш.

Бунес ший барзкъа хувцаргда,
Хьоца ший Iадик ювцаш.
Велаш хоза, уллаш хургва,
Кулгаш гIийла малха дIакховдаш.

Аь, хьажал мишта тамаше а я,
Вац саг дуне дикка довзаш.
Фуртонгаш, вахаран хозале я,
Яц уйла хьа наха вIалла йовзаш.

Номаче, 29. Тов 2012 шу

[Sapral Mikail]

Сахьаташ ма доаде хьай

Сел курален тетта къамаьл,
Михо гIоргба, хоза тIачувхаш.
Даьсса хабара а балац маьл,
Хьа дешаш а - гIетта мо нувхаш.

Са хьалдоалаш уллач хана,
Цига йистхалар вIалла эшац.
Вешта даиман вахац а кан,
Ха ялач, цун дешах а тешац.

Дика къонах хила безам бале,
Ма доаде хьай сахьаташ лоаца.
Шортта рузкъа долаш вале,
Сонта ма вал, во наькъа тIа хаьрца.

Ma xьеж укх дунена сел бирса,
Бехк баьлар хох, вонец боагIаш.
Ма доастаме бувх хьона тIа гIирса,
ХIанз бо санна ва веха вагIаш.

Номаче, 30. Тов 2012 шу

[Sapral Mikail]

ЦIийн ХьаргIа

Iаьржа хьаргIа хьежаш санна,
Сахьаташ дагардеш латт моастагIий.
Ба уж сабардеш кIирбенна,
Шоай доаца карадол лаьрхIа гIий.

Меца саг, вуз мичча хана а,
Бакъда ераш хьалбувзаша-м бац.
Цара шайтIай зурам хазаш гаьна а,
Даим вас ярг саго вIалла а лац.

Малхо лир ший лечкъадаь, хIаьта а,
Лу ший сердал, цкъа гучабаьнн.
БаьцовгIа йоацаш илла лаьтта а,
МергIилга гойташ, юга гIада нана.

Вол кхестаргьяц дуне тIа даиман,
Дикален канас хул оалаш ший дош.
ЦIийн хьаргIа а, даькъаза къаман,
Аьрзи хинна хул бала юхахьош.

Номаче, 04. Лайчил 2012 шу


хьаргIа (я) - ворон
баьцовгIа (я) - растение
мергIилга (да) - стебелек

[Sapral Mikail]

Сагий харцахье

Сагий хул йовзаш харцахье,
Ший ха ялач, заман дош даьлач.
Во хул хьахьежаш цун бакъахье,
Зе-зуламе оагIув тIа из ваьлач.

Укх вахаран тамашийна боарам,
Цкъа унзаре юха Iехаш бов.
Наьха сагий тIехьа ийхка сардам,
ЖIалец тассаваналга дов.

Даьна эгIаза ваха, водаш хулац,
ХIаьта вахар йоккха йовсар я.
Цу мочар цIай кIийнаш а туллац,
Уж къаман ийрча Iазапхой ба.

Уж вайна юкъе баьржа лелаш,
Вай синош бIехъеш, туладеш.
Вай когаш тIа дехк гIерташ ланаш,
Даймохк биссар а хIалакхабеш.

Ховха поацолгаш добаш къиза,
ГIалгIай сийн ракх йоагъеш.
Шоай моастагIий дийха гIирс,
КIаладисса бер юха а човхъеш.

Сагий харцахье каст йовзаргья,
Нахац дики мерзи из хуле а.
Сибат хьокх ший ха кхоачаргья,
Варгвац кIалхар, кансаг а хуле.

Номаче, 10. Лайчил 2012 шу


харцахье (я) - изнанка
поацолгаш (да) - ромашки
доба - топтать
ракх (я) - флаг

[Sapral Mikail]

ТIехье йоацаш цIа

Ма хала да тахан дуне тIа ваха,
Ма тамашийна ба-кх ер нах.
ХIаьта безам бац са юха леткъа,
Халла боагаш бале а седкъа.

Сай буне да са, саг ца везаш,
Гуйре ва сай сел дукхагIа езаш .
ЗIамига цIалг, досах хьалдетта,
Аьрзи а сигале тIа лелаш гIетта.

Фуртовга иллешк ладувгIаш Iуйрен,
Воккхасаг тамашийна цкъа гургва.
Ха тIехьаювсаш шийлача сайрен,
ТIахьежаш бирсо из латтаргва.

Беро зийн из, миска кхер а дале,
Дакъса да аьнна цун хетача хана.
Веларгва воккхасаг, хий даьле,
БIаргашк отташ ший вахара пана.

Далац пайда, яьздаьч китабах,
ТIехье йоацаш цIа - дакъий фос.
Валац саг ший декхарий гIабах,
Бахар тIеххьара цун тIера бос.

Номаче, 17. Лайчил 2012 шу

[Sapral Mikail]

Лайчилан арч

Корах леташ лайчилан арч,
Гуйрес юташ ший тийна гIойле.
Укх заман ца довза кIаьдарч,
Яха искаран кхераме хьойле.

Зизо шелон дохьале еш,
ГIерта ший хозале яхийта.
Ден-денц матар доалаш беш,
Ха тIакхоач, ер дуне дита.

Хазадий, доглоацорг елхаш,
Изза мо гIайгIане хеташ илли.
Ер деррига вахар кхелхаш,
Хьа говзала доалаш гIабали.

Хиннад вахар даиман чамза,
Вешта тамашийна хьо а хиннав.
Хьа сахьаташ детталуш таьмза,
Уйлаяздархо, хьо а кхийннав.

Номаче, 27. Лайчил 2012 шу


арч (да) - изморозь
кIаьдарч (да) - пятно
хьойле (я) - окружение
доглоацорг (я) - глоксиния прекрасная
гIабали (да) - наручники

[Sapral Mikail]

Хьо а къавалар

Хьо а къавалар, хьа фел дIаяьннай,
Кхерам бац, доацадеча сий.
Даьхен совгIат, юханза гIала,
Ханашца дега тIара дежа во бала.

Кизга чу хьежаш, вахаран сибат,
Тамашийна кхайкаш, юхалувш.
Укх вахаран дагарданза гIийбат,
Наьха ираздайна тIехье хьалкхувш.

Дегаь латаш ша, шийла ха,
Кара ца дежа хьа селханен гIа.
Доаца лазар а дегIа тIалоташ,
Ма нидз бац-кх лелае готаш.

Ха ца зувш а, кхийнав хьо хьал,
Заман уллаш хьа кач тIа ийрча зIал.
Йодаш вахаран тIехьара дIийспошт,
Хета-м хала йита гулаянза дIошт.

Номаче, 20. Чантар 2012 шу


зIал (я) - цепь
дIийспошт (я) - электричка
дIошт (я) - имение

[Sapral Mikail]

Сох дундал хеташ

Дегаь дакъаш дах Iамай хьо,
Боацаш эшаш тох цхьаккха пхо.
Мичад из безаман беркат,
Мичай из сахьатий сапаргIато.

Хьо-м линнай, дуне хоза дуаш,
Цунца дуаш зIамига дог.
Яр хьо даиман дикка ховш,
Къамарга ханахьа оттабе ког.

Сох цхьа дундал хеташ яр хьо,
Куро хьаькъала гойташ куц.
Хьа Iаьржал ловша-м вар со,
Iаьржалуш мара бIаьстен буц.

Наха-м оал, ший боарам бовзаш,
Хуле саг, бац овдала корта.
Хьо-м яцар хьай оамал а йовзаш,
Хьол говзала я дешален хIорт.

Номаче, 29. Чантар 2012 шу


дундал (ва) - оболтус
хIорт (я) - парта

[Фатима]

А дундал это что? Такое сложное изложение мне, к сожалению, не по силе. Но все равно СПАСИБО!

[Фатима]

Поздно, но ссылки прочитала. Теперь понятно:).

[Sapral Mikail]

Селхане гIиш

Хьа дегаьч лаьттар духаш латт,
Когашк кIал додаш мо лаьтта.
Селхане гIиш, тахане демаш,
Сиха-м долх шо вахаран кемаш.

Хьо дуне, да-кх тамашийна,
КIаьдванн саг мо дукха лийна,
Къаьна сахьатий хазаш гIар,
Къоналах йисса йокъ йоалаш кар.

Кертач шоррта уйлаш яр,
Вар хьо сиха, гIетта дода кер.
Тахан бIаргашк хаттараш шоррта,
Лазаш даиман кIаьдбенна корта.

Кхоанег хьежа, ма хала а да,
Хьа ков латташ йоккха хинна га,
Ма хала да бунец Iадик ювца,
Буц тIаянн ловца баг чура хьа.

Номаче, 05. Нажгамсхой 2013 шу

[Sapral Mikail]

Сахьата гIургIал

Безам хилча, фу пайда ба,
Дегач хьа, во Iаьржо лаьттач.
Хьа вахаран маIан малагIа да,
Куралах хьо даггара ваьттIач.

Писаме ва хьо, писаме ва,
Кизго хьа хозале Iоаеш.
Буне мара къиза делхаш да,
Хьона тIехьа во лараш тоаеш.

Хьона йисте зиза матардоал,
Ховха дош Iимадо кхоаллаш.
Ва хьо хехкаш йилбаза поал,
Файтон кхераме, унзаре лоаллаш.

Къона хургвац, хIаа, даиман,
Тохаргба шоай сахьаташ гIургIал.
БIаьсте йоалаш мо корта Iан,
Юссаргья хьох ийрча фургIал.

Номаче, 27. Нажгамсхой 2012 шу


гIургIал (ба) - колокол
фургIал (я) - трезвон

[Sapral Mikail]

Хиннар вац со

Хиннар вац со, вац со селхане кIанат,
Сона тIа гIолла ханаш дика болха баьб.
А, аз лургдац хьона сай безаман амат,
Iа безам са ямарта дегаца бохабаьб.

Шераш а ловз, вайна хьехархой хиле,
Шоай къиза хьокхаш хьа, сагий дуне.
ГIерта хьо геттара кIай ниI хьа а йиле,
Кхы дола вахаран хьатIалаца буне.

Ховш ма дий, ер вахар атта доацалг,
Сел даькъаза хIана доб вай ираза тай.
Iано шийла деношца човхадеш поацолг,
Алингах дизза латташ тIаккха бай.

Хьо сел во кхестар, аз гешт дергда,
Амма со тахан кхы вола саг ва.
Хьа наIалт ца эшаш, хьа гуришка дош,
Сох хургвац доттагIа е тешаме воша.

Номаче, 02. Саькур 2012 шу


кIанат (ва) - молодец
амат (да) - облик
поацолг (да) - ромашка
алинг (да) - мак
гуришка дош (да) - слово-грош

[Sapral Mikail]

Гуйрен каьхат

Аз гуйрен каьхат дайтаргда,
Iадик ювцаш, цунца йист хургва.
Безаман сахьаташ сацад,
Къиза вахаро доадеш цун Iад.

Хьо леткъаш я, ма хала да,
Хьо ла, хьа ямартан уйлаш.
ДогIа доацаш йокъалу ховха га,
Хул сагий дог а кхалхаш.

Латт гуйре са, ший дошо даьрец,
Хьа даьри-м мIадах диза дар.
Нах оаларах со вIалла кхерац,
Iаьржа бален къайгий гIарах кхер.

Ма ховза са, ма елх сел къиза,
БIаргатIадамаш хьа цIена дац.
Яппарах хьа со а дика визза,
ГIалаташ керда де майра-м хургвац.

Номаче, 06. Саькур 2013 шу

[Sapral Mikail]

Заман човнаш

Хул дог хьогаш, хоза хIамаех даиман,
Вай хургдий-тIе вIалла цхьан.
Заман човнаш, секаш доахьаш хьал,
Укх хьовзама вахаро шийца бахьаш бала.

Маьшенаш шоай никъ лаьца йолх,
Сахьаташ сацанза ба деш шоай болха.
Эшац хана хьа писаме ведкъаш,
Лийпач мо лепаргда бийсане седкъаш.

Кица хила ца отт, са дала мегаргда,
ЗIамсаг халах, хьо кхоанен къонах ва.
Тахан хьоца беламе лаьтта наха,
Во тIахьежаш оттаргба хьона наьха.

Хьа кхело хьона совгIа лургьяц,
Хила ховш ха хьона неша-м хургьяц.
ГIургIал доалаш, хьа тIехьара дош,
Хургба михо Iел дуне тIа хьош.

Хоза хIамаех даим хьогаш хул дог,
Бакъда зовза-м ловз Iа хьай ког.
ЦIаьхха хецаш мо сино ший рувгIа,
Хьо юхахьожаш вахар хьа тамашийна гIа.

Номаче, 16. Саькур 2013 шу

[Sapral Mikail]

Лоръе уйла

Дешаш гIатта кIормацаш санна,
Дайна дIадоал уж, ха ца зувш.
Кхоана хьо а улларгва ванна,
Хьа чурта тIа кIай зизалг кхувш.

Ийхка дош, дерзац юха вIалла,
Селхане ди а юха доагIаргдац.
Латтаргья гуйре хьа кхаьла,
Iа цун духьале вIалла яргьяц.

Безамарч, кар наьха кхоачаш,
Бицлургба хьа вахаран болх.
Хьа са а, сибат а къиза оачаш,
Дуссаш хьох тIехьара а шолх.

Лоръе уйла, хьо сел сиха ма ле,
Кхача дош да гердзал а чIоагIа.
Хьай ханац ког ловзаш кхе,
Вахаран хайрамегIа да дIоагIа.

Номаче, 14. Мутхьол 2013 шу


кхаьла - пасмурная
безамарч (да) - роман
шолх (да) - щепка

[Sapral Mikail]

Ма хьеж сога

Ма хьеж сога,
Вахав со юха воагIилга доацаш.
Да сонта дог,
Ва со иштта беркате воацаш.

Ма хьеж сога,
Сай лоIамац лелаш саг ва со.
Леторг ма сог,
Са дега чу лийтар яц хьо.

Ма хьеж сога,
Сел даькъаза меноташ лувцаш.
Хьо безамах хьог,
Со вац из хьога дувцаш.

Ма хьеж сога,
Сел ираз дайна елхаш.
Хиннад талха дог,
Хургда дIахьо а талхаш.

Номаче, 04. Тушоли 2013 шу

[Sapral Mikail]

Шеран къостам

Укх дунен сутаро фо лоацаш,
Цхьа менот а сатем боацаш.
Зама сихалуш, саца ца ховш,
Шеран къостам хула-м товш.

Кхехкац уйла, дог а тийна,
Кхоане - хьа буне сийна.
Файтон юха а йоалаш тIехьа,
Дуссаш гIиш цIе берда сехьа.

БIаргаш зовза, са маьлхара,
Дий-те хала азапаш ла.
ГIерташ миска дийнат а хIара,
Ший кхелаца даггара та.

ХIара сахьат деза хеташ,
Дисса гIулакхаш дагардеш.
Сонтал футтaрoйна сетташ,
Укх хано ший болх а беш.

Саг, хьо сел курра ма хьежа,
Ма зIамига хьо, ма доккха дуне.
Юххера а дог хьа Iодежа,
Из айдер хургда - цIе буне.

Номаче, 30. Бекарг 2013 шу

[Sapral Mikail]

Ва сабар де

Ва сабар де, са хьоме нана,
Ма даккха са из даькъаза.
Iа сабар де, ва хьоме нана,
Ма гIо со вуташ бехказа.

Сел сиха ма ле хьо, дуне дита,
Ма къовла бIаргаш къиза хьай.
Илли ца хазаш хьай, ма вита,
Ма вита ганза хьа мосаш кIай.

Хьо во бIарахьажар юха кхераш,
ЗIамига, овдала бера мо.
Ма сиха дIадахар хьа шераш,
Ма къиза хиннав а хьоца со.

Ва сабар де, са хьоме нана,
Ма даккха са из даькъаза.
Iа сабар де, ва хьоме нана,
Ма гIо со вуташ бехказа.

Хьол цIенагIа, дикагIа фуд
Доккха дуне тIа, хIама-м дац.
Тахан а са бIаргашк хьа сурт,
Хьо йоацаш ма вахар а дац.

Хьа елакъажар, хоза хабар,
Из мерза кхача, дIайха чай.
КIал йитар хьо довхой амар,
Хьа вахаран доагадеш тай.

Ва сабар де, са хьоме нана,
Ма даккха са со кхачанза.
Iа сабар де, ва хьоме нана,
Ма къовла бIаргаш со ванза.

Дог детталуш хьа дикка хазаш,
Са дог кхы чIоагIагIа лазар деш.
Са тох, ва сихаванн воагIаш,
Ма кхоачалв со хьа кашамай беш.

Са даьккха нана, Iа ма виталв,
Со тIехьара боацаш барта хьай.
Со-м цхьаккха а ма кхеталв,
Кулга хьакхача ховха цIока хьа кIай.

Ва сабар де, са хьоме нана,
Ма даккха са из даькъаза.
Iа сабар де, ва хьоме нана,
Ма гIо со вуташ бехказа.

Номаче, 11. Аьтинг 2013 шу

[Sapral Mikail]

ЗIаммига хиннад вай

Вай дерригаш хиннад бераш,
ХIаране дIаийхад шоай шераш.
Цхьа саг хиннавац ца леткъаш,
Сатувсаш, гуш сийгален седкъаш.

Хало ловш, къахьегаш хала,
Амма наха дIацагойташ ший бала.
Эгаш синах, кхераш вала,
Цу сагий Iаьржа боагаш ала.

ЗIаммига хиннад вай массане,
Хьалкхувш, довзаш герга дуне.
Цец аммагIа доаллаш хIаране,
Мел хоза, мел цIе хула-кх буне.

Турпалхо хила гIерташ кIанат,
ХIара йоIа дукха дезаш дIамат.
Кхело кхы дола хьагойташ сурт,
Валара никъ, боарза тIа чурт.

Лайза теник, мIадех хьакхерча,
Хийхка маьшен, домех йизза.
Вахаран декхараш тIахьерча,
ГIийбатахи, къанахи дизза.

Къаьна бIаргаш, малха хьогаш,
Маьлха дог сатувсаш диканег.
СапаргIато лехаш мела когаш,
Хьа сино Iадик ювцаш дунег.

Вай дерригаш хиннад бераш,
ХIаране дIаийхад шоай шераш.
Сигалбутт гуш, цхьалха ведкъаш,
Дужаш тIеххьара вайца каш.

Номаче, 25. Аьтинг 2012 шу


дIамат (да) - диамант
ведкъаш (да) - упрёки

[Steel]

Ма дук1 ха е Sapral Mikail воцеж вейн ек1и.

[Инфанта]

Да- я тоже об том думала.